Б.Момышұлы атындағы №131 мектеп-лицейінің кітапханасы туралы ереже

Б.Момышұлы атындағы №131 мектеп-лицейінің

кітапханасы  туралы  ереже

1. Жалпы ережелер.

        1.1 Мектеп кітапханасы Б.Момышұлы атындағы №131 мектеп-лицейінің қүрылымдық бөлімшесі болып табылады және өз қызметін мектептің негізгі бағыттарына сәйкес жүзеге асырады.

      1.2 Мектеп кітапханасы оку-тәрбие үдерісін білім беру және педагогикалық әдебиетпен және ақпаратпен қамтамасыз етеді. Кітапхана білім беру үдерісінің барлық қатысушыларына: мектеп әкімшілігіне, педагогика ұжымына, окушылар мен ата-аналарға кітапхана қорларына еркін қолжетімділікті ұсынады.

     1.3. Кітапхана оқушылардың оқудағы дербестігін жүзеге асыруға, олардың танымдық және шығармашылық қызметін дамытуға септігін тигізеді, педагогикалық үжымға педагогика және біпім беру жөніндегі ақпаратты беру, олардың кәсіби біліктілігін арттыруға, сондай-ақ оқырмандардың ақпарат мәдениетін қалыптастыруға жәрдемдеседі.

    1.4. Өз қызметінде мектеп кітапханасы:

- Қазақстан Республикасының Конституциясын; Білім мен мәдениеттің дамуын анықтайтын Қазақстан Республикасының Заңдарын, Қазақстан Республикасы Президенті мен Үкіметінің нормативтік- қүқықтық актілерін; 

- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің және оның уәкілетті кұрылымдық бөлімшелерінің бұйрыктары мен өкімдерін;

- Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Республикалық ғылыми- педагогикалық кітапханасының  әдістемелік ұсыныстарын;

- мектеп Жарғысын;

• мектептің ішкі еңбек тәртібі қағидаларын;
• мектеп директорының бұйрықтары мен өкімдерін;       
• осы Ережені басшылыққа алады.            

- 1.5. Кітапхана қорларын және басқа да кітапхана ақпаратына қол-жетімділік тәртібі, негізгі кызметтер мен оларды көрсетудің шарттары кітапханан

- пайдалану қағидаларында белгіленеді.

2. Кітапхананың міндеттері

1. Кітапхана қорларына кең қолжетімділік негізінде кітапхана оқырмандарының ақпарат қажеттіктеріне сәйкес оларға кітапханалық және акпараттық-библиографиялық қызмет көрсету жолымен оқу-тәрбие үдерісі және өздігінен білім алуды қамтамасыз ету.
2. Оқушыларда ақпарат мәдениеті дағдыларын алыптастыру, ақпарат іздестіру әдістеріне үйрету, жүйелі оқуға деген қажеттікті сіңіру.
3. Мектеп педагогикалық қызметкерлерінің кәсіби шеберлігіи жүйелі түрде арттыруға жәрдемдесу.

2.4. Дәстүрлі кітапхана тенологияларын жетілдіру және инновациялық ақпарат технологияларын ендіру, кітапхана үдерістерін автоматтандыру және ұйымдастыру техникасын пайдалану негізінде жаңа кітапхана тенологияларын меңгеру.

3. Негізгі функциялары

1. Мектеп кітапханасының негізгі функциялары: білім беру, ақпарат және мәдени.
2. Мектептің оку-тәрбие үдерісін кітапханалық және ақпараттық-библиографиялық қамтамасыз етудің жүйесін жетілдіру мақсатында кітапхананың  жылдық жоспрларын әзірлеу.
3. Кітапхана қорларын мектептің білім беру бағдарламаларына, оқу жоспарларына және кітапхана оқырмандарының ақпарат қажеттіктеріне сәйкес жасақтау.
4.  Кітапхана қорларын салалық кұрамы әмбебап, дәстүрлі (кітаптар, мерзімді басылымдар) және электронды ақпарат тасығыштардағы (СD-RОМ, мультимедиа): оқу көркем, анықтама, ғылыми-көпшілік, ғылыми-педагогикалық және әдістеме әдебиетімен толықтыру.

3.5.  Кітапхана қорының есебін жиынтық мүкәмалдық мүкәмалдық емес) және құжаттарды ғылыми өңдеуді белгіленген талаптарға сәйкес жүргізу.

 3.6. Кітапхана қорын ұтымды орналастыруды жүзеге асыру кітапхана қорын сақтаудың тиісті санитариялық-гигиеналық режімін және сақгалуын қамтамасыз ету.

1.   Кітапхана қорынан тозған, ақаулы, мазмұны жағынан ескірген, бас артық дублетті, бейінді емес, аз пайдаланьшатын және жоғалған әдебиеттерді алып тастау; бейінді емес және басы артық (дублетті) әдебиеттерді қолданып жүрген нормативтік және құқыктық актілерге сәйкес қайта орналастыруды жүзеге асыру.

3.8. Мектептің өзгешелігі мен оқырмандар сұраныстарын ескере отырып абонементте және оқу  залында саралы кітапхана қызметін көрсетуді ұйымдастыру.

З.9. Кітапхана жұмысының жеке, топтық және көпшілік нысандарының (әңгіме-сұхбаттар көрмелер, библиографиялық шолулар, кітаптарды талқылау, оқырман конференциялары, әдеби кештер, викториналар және т.т. көмегімен кітапхана қорын насихаттау.

3.10 Белгіленген қағидаларға сәйкес кітапхана оқырмандарына қызмет көрсетудің есебін жүргізу.

3.11. Оқырман оқушыларды кітапхананың нақты жұмысына қатыстыру мақсатында кітапхана активін және іс-шараларды жүзеге асыруда және кітапхана жұмысының көкейкесті мәселелерін қарастыруда нақты көмек көрсету мақсатыңда кеңесші орган құқығындағы кітапхана кеңесін кұру.

  3.12 Оқырмандарға ақпараттык-библиографиялық қызмет көрсету.

  3.13. Мектептің оку жүмысына көмек ретінде оқырмандардың ақпарат кажеттіктерін канағаттандьфу мақсатында үсыныстық библиографиялық көрсеткішгерді, әдебиеттер тізімдерін эзірлеу.

3.14 Оқырмандарды кітапхана ресурстары туралы күлақтандыруды қамтамасыз ету үшін кітапхана көрмелерін ұйымдастыру, плакатгарды, қабырғалықтарды (стенділерді) және т.т. рәсімдеу. 

3.15. Тақырыптық, атаулы, библиографиялық аныктамаларды орындау, библиографиялық шолуларды жүргізу.

1.  Кітапхана оқырмандарына ақпаратты таңдау мен іздестіруде кеңесшілік және нақты көмек (жеке, топтық, көпшілік) көрсету.
2.  Кітапханалық-библиографиялық білім негіздерін насихаттау жөніндегі факультативтік сабақтар мен үйірмелерді белгіленген тәртіппен (кесте, жоспар бойынша) жүргізу, оқырмандарды қазіргі заманғы телекоммуникация қүралдарын пайдалана отырып ақпарат іздестіру әдістеріне баулу.

3.18. Кітапхана жұмысының сапасын одан әрі жақсарту мақсатыңда кітапхана қызметінің мониторингін (оқырман формулярларын талдау, кітапхана қорын пайдалану, кітаппен қамтылу, пайдаланушылардың ақпараттық қажеттіктері және т.т.) жүзеге асыру.

3.19. Оқырмандардың білім беру және педагогикалық ақпаратқа деген ақпаратгық қажеттіктерін толығымен қанағаттандыру мақсатында өңірдің кітапханаларымен өзара іліктесу. 

4. Ұйымдастыру басқару, штаттары.

4.2. Мектеп кітапханаларына жалпы ғылыми-әдістемелік басшылықты: аудандық білім бөлімдерінің мектеп оқулықтарының кітапханалық  жөніндегі мамандары жүзеге асырады. 

4.3  Кітапханаға басшылықты және оның қызметіне бақылауды мектеп директоры жүзеге асырады, ол кітапхананың  ұйымдық реттеуші және технологиялық қүжаттарын бекітеді.

1.   Мектеп директоры кітапхана қызметінің барлық қырлары үшін жауап береді, бүл: кітапхана қорын жинактау және сақтау, оқырмандар үшін жайлы жағдай мен сапалы кітапхана қызметі үшін қажетгі жағдай жасау.
2.  Кітапхананы басқарудың бірқатар қызметін мектеп директоры кітапхананың меңгерушісіне береді. 
3.  Мектеп кітапханасының қызметін тексеру мектеп директорының, аудандық білім бөлімінің келісімі бойынша жүргізіледі.

4.7. Кітапхана жұмысын ұйымдастыру мен қызметінің нәтижелері үшін кітапхана меңгерушісі жауап береді, ол педагогика ұжымының мүшесі болып табылады және мектептің педагогика кеңесінің құрамына енеді.

4.8. Меңгеруші өз құзіреті шеңберінде кітапхана қызметінің нәтижелері үшін толық жауап береді.

4.9. Мектеп кітапханасының кітапхана атауы бар мөртаңбасы болады.

1.  Кітапхана жылдық жоспарлар мен жүмысы туралы есептер әзірлейді, және мектеп директоры бекітеді. Кітапхананың жылдық жоспары мектеп оқу-тәрбие жұмысының жалпы жылдық жоспарының бір бөлігі болып табылады.
2.  Кітапхананың жүмыс кестесі мектептің ішкі еңбек тәртібі қағидаларына сәйкес белгіленеді.
3.   Кітапхана жүмысының өзгешелігін ескере отырып күнделікті жүмыс уақытының бір сағаты ішкі жұмыстарды атқаруға жұмсалады, кітапханада айына бір мәрте тазалық күн өткізіледі, бүл күні кітапхана оқырмандарға қызмет көрсетпейді.
4.   Кітапхана штаттары мен еңбекке ақы төлеу мөлшерлері қолданылып жүрген құжаттарға сәйкес белгіленеді.

4.14 Кітапхана қызметкерлері әр бес жылда бір рет атқаратын қызметіне сәйкестігіне аттестациядан өткізіледі.

4.15. Кітапхана меңгерушісі (кітапханашы) біліктілікті арттыру курстарында (бес жылда бір рет), кітапхана қьпметкерлерінің семинарларында мектеп кітапханалары кызметкерлері әдістемелік бірлестіктерінің кеңестерінде, сондай-ақ өздігінен білім алу жолымен жүйелі түрде біліктілігін арттырып отырады.

4.16.Аптасына бір рет кітапханашының әдістемелік күні беріледі, ол біліктілікті арттыруға жұмсалады: 

4.17 .Мектеп кітапханашылары әдістемелік бірлестіктерінің кеңестеріне бару, басқа кітапханалардың жұмыс тәжрибесін зерделеу, көпшілік іс-шараларға дайындық және т.т.

4.18 Кітапхана қызметкерлері белсенді жұмысы үшін білім қызметкерлері үшін көзделген марапаттарға, айрықша белгілерге үсыныла алады.

4.19.Педагогикалық кеңестерде кітапхана өз қызметі туралы мекгеп әкімшілігі алдында тұрақты есеп беріп отырады.

4.20 Мектеп әкімшілігі кітапхананы мыналармен қамтамасыз етеді:

- қолданылып жүрген нормаларға сәйкес оқулықтар бөлек бөлмелерде сақталатын кітапхана қоры мен жабдықтардың сақталуын қамтамасыз ететін қажетгі үй-жайлармен жәе кұрал-жабдыктармен   және   өртке    қарсы қауіпсіздікпен;

-осы заманғы компьютер және көшірмелеу-көбейту техникаларымен (принтермен, сканермен, ксерокспен), Интернетке қатынау бар болған жағдайда - Интернетке шығумен;

•  кітап бөлгіштермен, оқырман формулярларымен және т.б.) және кеңсе жабдықтарымен;
• кітапхана қызметкерлерінің біліктілігін -жүйелі түрде арттыру: біліктілікті арттыру курстарында оку (бес жылда бір реттен кем емес),
• мектеп кітапханашылары әдістемелік бірлестіктерінің жұмысына, конференцияларға, семинарларға, стажировкалардан өтуге қатысуы, кітапхана жұмысын ұйымдастыру мәселелері жөніңдегі басқа кітапханалардың жұмыс тәжірибесімен танысу, соңдай-ақ олардың өздігінен білім алуы үшін жағдай туғызу.

5. Кітапхана кеңесі

5.1. Мектеп кітапханасында іс-шараларды жүзеге асыруда нақгы көмек көрсету және кітапхана жүмысының көкейкесті мәселелерін  қарастыру мақсатында кеңесшілік кұқығындағы кітапхана кеңесі кұрылуы мүмкін.

5.2. Кітапхана кеңесі өз жұмысын мектеп қызметінің негізгі бағыттарымен және 

жоспарларымен үйлестіреді.                                   

5.3.Кітапхана кеңесінің кұрамына кітапхана қызметкерлері, педагогика ұжымының, оқушьшар өкілдері енеді.

Кеңестің сандық құрамы жұмыстың көлеміне қарай, бірақ бес адамнан кем емес болып белгіленеді.

5..4. Оның төрағасы мектеп әімшілігінің өкілі, ал хатшысы кітапхана меңгерушісі (кітапханашы) больш табылады.Кеңес мүшелері кітапхана жұмысының белгілі бір бөлігіне жауапты болып бекітіледі.

5.5.Кітапхана кеңесінің отырысы мектеп директоры бекіткен жоспарға сәйкес белгіленген мерзімде (тоқсанына бір мәрте) өткізіледі.

6. Құкықтары мен жауапкершілігі

6.1. Кітапхананың мынадай кұқықтары бар:

6.1.1. Осы Ережеде келтірілген міндетгерге сәйкес өз қызметінің нысандарын дербес белгілеу.

1. Кітапхананы пайдалану қағидалары мен басқа да ұйымдастыру-реттеуші жэне технологиялық құжаттарды әзірлеу.
2. Кітапхананы пайдалану қағидаларына сэйкес оқырмандардың кітапханаға келтірген залалының өтемінің түрлері мен мөлшерін белгілеу.
3. Кітапхана алдына қойылған міндеттерді шешумен байланысты ақтаратқа, білім беру бағдарламаларына, оку жоспарларына, мектептің оку жоспарларына еркін қолжетімділік.

6.1.5. Қолданылып жүрген заңнамада белгіленген тәртіппен кітапханашылар бірлестіктеріне (Мектеп кітапханашылары қауымдастығы және т.б.) кіру.

6.2. Кітапхана қызметкерлері:

6.2.1.Қазақстан Республикасьшың қолданыстағы еңбек заңнамасында белгіленгендер шегінде өзінің лауазымдық міндеттерін, қызмет этикасын тиісті орындамағаны немесе орындамағаны.

1. Қазақстан Республикасының қолданыстағы әкімшілік, қылмыстық және азаматтық заңнамасында белгшенгендер шегінде өз қызметін жүзеге асыру барысында жасалған қү-қық бүзушылықтар.
2. Қазақстан Республикасының қолданыстағы әкімшілік, қылмыстық және азаматтық заңнамасында белгіленгендер шегінде материалдық зиян келтіргені үшін жауап береді.